GEMSBOK-UPINGTON: Veeboere in die Noord-Kaap is op hoë gereedheidsgrondslag na die bevestiging van ‘n Slenkdalkoors-uitbraak (SKV) in die Kakamas-gebied naby Augrabies-waterval.
Die Noord-Kaapse Departement van Landbou, Omgewingsake, Landelike Ontwikkeling en Grondhervorming het ‘n dringende gesondheidswaarskuwing uitgereik wat die behoefte aan onmiddellike inenting en verbeterde biosekuriteitsmaatreëls beklemtoon om ‘n wyer verspreiding te voorkom.
Die uitbraak is opgespoor nadat bloedmonsters van ‘n skaapkudde positief getoets het vir die SKV-virus, ‘n muskietgedraagde patogeen wat in nat toestande floreer.
Simptome by aangetaste diere sluit in bloederige diarree, neusbloeding, skielike aborsies, hoë koors en onverklaarbare sterftes, veral verwoestend by jong lammers en bokkies, waar sterftesyfers 90% kan oorskry.
“Dit is ‘n hoogs aansteeklike virus wat ook na mense kan oordra,” het Yolande Botha, operasionele beampte vir die Rooivleisprodusente-organi- sasie (RPO) in die Noord-Kaap, gesê. “Boere moenie self verdagte diere hanteer nie; kontak onmiddellik u naaste staatsveearts.”
Die waarskuwing kom te midde van gunstige toestande vir muskietverspreiding, met onlangse reënval regoor die provinsie en voorspellings wat meer nat weer voorspel. Brand du Toit, voorsitter van die RPO in die Noord-Kaap, het opgemerk dat die organi- sasie produsente die afgelope maande proaktief oor die risiko gewaarsku het. “RVF het groot ekonomiese gevolge vir die rooivleisbedryf,” het hy bygevoeg. “Met meer reën op pad, is die waarskynlikheid van ‘n groter uitbreking hoog - inenting is ons beste verdediging.”
Alhoewel geen menslike gevalle in die openbaar aangemeld is in verband met die huidige Noord-Kaap-uitbraak teen middel November 2025 nie, beklemtoon die soönotiese aard van RVF die risiko vir plaaswerkers, veeartse en abattoirpersoneel. Wêreldwyd bly RVF ‘n bron van kommer: In Wes-Afrika het ‘n aparte uitbraak in Mauritanië en Senegal meer as 40 lewens geëis sedert September 2025, wat die potensiële dodelikheid van die virus beklemtoon.
Suid-Afrika se landbousektor, ‘n sleutelbydraer tot voedselsekerheid en uitvoere, kan nie selfvoldaanheid bekostig nie. Vorige groot epidemies in 1950-1951, 1974-1976 en 2010-2011 het veekuddes verwoes en tot menslike sterftes gelei. Vroeë intervensie deur inenting en rapportering het effektief geblyk om kleiner uitbrake soos hierdie een te beperk.
Boere buite die onmiddellike gebied, veral in reëngeteisterde streke, word aangemoedig om hul biosekuriteitsprotokolle te hersien. Namate klimaatpatrone verander en ekstreme weersomstandighede meer gereeld voorkom, sal proaktiewe maatreëls teen vektorgedraagde siektes soos RVF van kritieke belang wees vir die bedryf se veerkragtigheid.
Vir die nuutste opdaterings moet produsente hul plaaslike staatsveeartsenykundige kantoor of die Rooivleisprodusente-organisasie kontak. Vinnige optrede nou kan ‘n herhaling van die geskiedenis se duur lesse voorkom.
